Zzper’s krijgen alsnog uitkering bij zwangerschapsverlof

Zelfstandigen zonder personeel die tussen augustus 2004 en juni 2008 zijn bevallen van een kind, moeten met terugwerkende kracht een uitkering ontvangen voor hun zestien weken durende zwangerschapsverlof.
Dat heeft de Centrale Raad van Beroep, ’s lands hoogste bestuursrechter in zaken over sociale zekerheid, donderdag geoordeeld in een tussenuitspraak. Ongeveer 17.000 vrouwelijke zzp’ers krijgen hierdoor het recht alsnog bij uitkeringsinstantie UWV de doorbetaling bij zwangerschapsverlof aan te vragen.

Langlopende juridische procedure
Tot 1 augustus 2004 kregen zwangere zelfstandigen een zwangerschapsuitkering, maar het toenmalige kabinet besloot deze regeling te schrappen. Vanaf 1 juni 2008 werd er een nieuwe uitkeringsvoorziening ingevoerd ter bescherming van moeder en kind, maar zonder terugwerkende kracht.
Tegen het afschaffen van de regeling was van meet af aan veel verzet. Vakbond FNV en de Stichting Proefprocessenfonds Clara Wichmann, die geld beschikbaar stelt voor rechtszaken die de positie van de vrouw kunnen verbeteren, begonnen al in 2005 een juridische procedure. Later sloot ook de Vereniging voor Vrouw en Recht zich hierbij aan. De zaak heeft zich jaren voortgesleept.

Inkomstenderving
Aanvankelijk oordeelde de Hoge Raad, de hoogste rechter in civiel recht, dat de overheid niet de zorgplicht heeft om een voorziening te treffen voor de inkomstenderving van zwangere zzp’ers. De Raad vond ook dat het Vrouwenverdrag van de Verenigde Naties hier niet van toepassing was.
Later echter oordeelde de Committee on the Elimination of Discrimination Against Women, die toezicht houdt op de naleving van het VN-Vrouwenverdrag, dat de Staat wel degelijk in gebreke is gebleven door geen voorziening te treffen voor zwangere zzp’ers. Vorig jaar volgde de rechtbank Midden-Nederland deze uitspraak. Een vrouw met een eigen naaiatelier in Bilthoven die in 2005 is bevallen, kreeg daardoor alsnog recht op een bevallingsuitkering of vervangende schadevergoeding.

UWV moet handschoen oppakken
De tussenuitspraak van de Centrale Raad van Beroep (CRvB) van donderdag geeft het UWV zestien weken de tijd om de handschoen op te pakken en de vrouwen alsnog ‘enige vorm van vergoeding’ te verstrekken.
Dat hoeft overigens niet per se in de vorm te zijn van een uitkering op grond van de wetgeving van vóór augustus 2004 of vanaf juni 2008. Van belang is dat er recht wordt gedaan aan het VN-Vrouwenverdrag, aldus het CRvB. In het verdrag staat dat iedere vrouw die — al dan niet in loondienst — arbeid verricht, recht heeft op enige vorm van bevallingsverlof met behoud van (een zeker) inkomen
Mocht het UWV opnieuw steken laten vallen, dan zal de CRvB zich opnieuw over de zaak buigen.

Bron: Financieel Dagblad